Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej w swojej działalności, oprócz sprawowania opieki nad spuścizną materialno-historyczną, ochrony zabytków, popularyzacji dziejów i tradycji „małej ojczyzny”, zajmuje się również działalnością wydawniczą. W swoich publikacjach przedstawia wydarzenia oraz sylwetki osób związanych z regionem, które w sposób szczególny wpływały na bieg historii lokalnej, a niejednokrotnie historii Polski.
W kwietniu 2016 roku ukazała się publikacja, będąca już pięćdziesiątą ósmą pozycją wydawniczą, licząca około sześciuset stron, poświęcona dziejom Żydów Ziemi Kutnowskiej, których historia sięga XVI wieku, pod tytułem „Zarys historii Żydów Ziemi Kutnowskiej”. Publikacja jest współfinansowana przez Prezydenta Miasta Kutno i Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.
W książce zostały zamieszczone teksty, które w latach 1997-2015 były wydrukowane w roczniku Towarzystwa „Kutnowskie Zeszyty Regionalne”, oraz nowe teksty. Pomysł opublikowania zbioru artykułów
o tematyce żydowskiej ma na celu przybliżenie i spopularyzowanie wiedzy o historii i dziejach społeczności żydowskiej w Kutnie i regionie kutnowskim. Całość została podzielona na cztery części. Część pierwsza zatytułowana „Świt” przedstawia wybrane problemy historii Żydów kutnowskich od początków osadnictwa na Ziemi Kutnowskiej w XVI wieku do końca wieku XIX. Druga część „Dzień” ukazuje wielowątkową problematykę, z jaką musieli się mierzyć ówcześnie obywatele narodowości żydowskiej żyjący w odrodzonej Polsce w regionie kutnowskim. „Dzień” kończy się we wrześniu 1939 roku. Po tej dacie zapada nad Polską „Noc”, która trwa nieprzerwanie do stycznia 1945 roku. W tej części autorzy tekstów przedstawiają lata drugiej wojny światowej, czas Holokaustu. Całość kończy część zatytułowana „Jutrzenka”. Dwa teksty zamieszczone w niej odzwierciedlają nadzieję,
że polsko-żydowskie współistnienie jest możliwe, a nawet potrzebne, albowiem może tylko przynieść korzyść obu naszym narodom.
W aneksie zamieszczono dokumenty archiwalne, w tym relacje dotyczące losów ludności żydowskiej i spis Żydów zamieszkałych
w getcie w Kutnie (z Archiwum Ringelbluma); spis Żydów zmarłych
w getcie w Kutnie w 1941 roku (z IPN). W książce pokazano bogaty materiał ikonograficzny zebrany z wielu archiwów w Polsce i za granicą. Całość została zredagowana przez zespół: Karol Koszada, Elżbieta Świątkowska i Bożena Gajewska.
Patronat Honorowy: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, patronat prasowy: Słowo Żydowskie.
Partnerzy TPZK w publikacji:
Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Archiwum Państwowe w Poznaniu, Archiwum Państwowe w Płocku Oddział
w Kutnie
Materiały archiwalne zostały udostępnione przez:
- Instytut Pamięci Narodowej,
- Yad Vashem, The Holocaust Martyrs’ and Heroes’ Remembrance Authority,
- Bundesarchiv Archiwum Federalne w Niemczech,
- Muzeum Regionalne w Kutnie,
- Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną im. Stefana Żeromskiego w Kutnie,
- Piotra Piluka (Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce, Warszawa),
- Marka Wójkowskiego,
- Andrzeja Kubiaka.
