Z radością informujemy, że laureatem tegorocznej Nagrody POLIN został Marek Chmielewski – członek naszego Stowarzyszenia, sołtys wsi Orla, działacz samorządowy, aktywista w Sieci Forum Dialogu i organizator licznych inicjatyw społecznych na rzecz ochrony dziedzictwa żydowskiego.
Marek Chmielewski od wielu lat z ogromnym oddaniem przywraca pamięć o żydowskiej społeczności Orli. Jego szczególną troską otoczona jest miejscowa synagoga, która dzięki jego zaangażowaniu stała się przestrzenią pamięci i dialogu. W 2023 roku, z jego inicjatywy, właściciel obiektu za pośrednictwem Gminy Orla złożył wniosek do Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. W efekcie synagoga została zakwalifikowana do prestiżowego programu „7 Najbardziej Zagrożonych Zabytków i Obiektów Dziedzictwa Kulturowego w Europie 2025”. Otrzyma ona wsparcie finansowe i eksperckie z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, co umożliwi rozpoczęcie prac konserwatorskich. Co roku, w rocznicę wywiezienia orlańskich Żydów do Treblinki, organizuje Dni Pamięci, a od wielu lat opiekuje się także lokalnym cmentarzem żydowskim.
Laureat jest również inicjatorem i organizatorem Festiwalu „Mimo wszystko – Szalom”, odbywającego się w Orli. Projekt ten został w 2025 roku wsparty przez Stowarzyszenie w ramach Programu Grantowego.
Kapituła konkursu przyznała także dwa wyróżnienia. Otrzymali je Kamil Mrozowicz z Jedwabnego i Marek Kołcon z Zamościa.
Nagrodą Specjalną POLIN 2025 uhonorowano Fundację Sztetl Mszana Dolna, która również otrzymywała granty naszego konkursu grantowego i od ponad 20 lat działa na rzecz upamiętnienia żydowskich mieszkańców Mszany Dolnej i budowania relacji z potomkami ocalałych.
W tym roku, po raz drugi w historii konkursu, dyrektor Muzeum POLIN Zygmunt Stępiński przyznał również Nagrodę Specjalną POLIN Kultura i Media, którą ex aequo otrzymały Wydawnictwa Austeria i Czarne.
„Bohaterowie dzisiejszego wieczoru z pasją i przekonaniem realizują swoją misję. Przywracają pamięć o tych, którzy mieli być zapomniani. Sprawiają, że historia nie staje się zakładniczką teraźniejszości. To wymaga dziś jeszcze więcej odwagi, samozaparcia i siły niż kiedykolwiek wcześniej” – podkreślił podczas gali dyrektor Muzeum POLIN Zygmunt Stępiński.
Stowarzyszenie od początku istnienia Konkursu Nagrody POLIN jest jego Współorganizatorem. Podczas wczorajszej gali w Muzeum gości przywitał przedstawiciel Zarządu Stowarzyszenia, Kristof Zorde, który podkreślił znaczenie misji konkursu i jej spójność z celami Stowarzyszenia – ochroną dziedzictwa polskich Żydów dla przyszłych pokoleń. W swoim wystąpieniu podziękował także darczyńcom wspierającym konkurs: wieloletniemu Mecenasowi konkursu i Gali Finałowej, Gregory Jankilevitschowi i Jankilevitsch Foundation, oraz fundatorów nagród finansowych, Tomkowi Ulatowskiemu, Fundacji Odette i Nimroda S. Ariavów oraz Ewie Masny-Askanas i Wiktorowi Askanas.
Nagroda POLIN, przyznawana od 2015 roku, honoruje osoby i organizacje, które – często z dala od świateł reflektorów – ratują od zapomnienia historie, miejsca i ludzi. Poprzez swoją działalność przywracają pamięć, edukują i budują mosty między przeszłością a teraźniejszością.