HISTORIA
Grupa Oneg Szabat liczyła około 60 członkiń i członków, którzy pod przewodnictwem Emanuela Ringelbluma z narażeniem życia dokumentowali życie w getcie warszawskim i Zagładę polskich Żydów.
Stworzyli Podziemne Archiwum Getta Warszawy, znane też jako Archiwum Ringelbluma, skarb wpisany na listę UNESCO “Pamięć Świata”, bez którego nasza wiedza o Zagładzie byłaby bez porównania uboższa. Liczące ponad 35 tysięcy stron dokumentów Archiwum jest bezcennym świadectwem nie tylko tragicznej historii polskich Żydów, ale także ogromnego bohaterstwa.
Prawie wszyscy z grupy Oneg Szabat zginęli w czasie Zagłady. Większość z nich nie ma swojego grobu. Dzięki staraniom Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce i Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, w kwietniu 2023 r., w roku 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim, na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie powstanie upamiętnienie-grób symboliczny grupy Oneg Szabat autorstwa Senna Kolektywu. Po raz pierwszy bohaterki i bohaterowie grupy Oneg Szabat zostaną imiennie uhonorowani w przestrzeni Warszawy.
IDEA
Szklane upamiętnienie zaprojektowane przez Senna Kolektyw (Natalia Romik, Sebastian Kucharuk, Piotr Jakoweńko, Maciej Czeredys) oddaje hołd poszczególnym członkiniom i członkom grupy Oneg Szabat. Na powierzchni upamiętnienia, zbudowanego z szklanych cegieł, znajdą się współczesne symbole odnoszące się do zawodów wykonywanych przez grupę Oneg Szabat. Grawerunki mimo współczesnej formy nawiązują do sztuki nagrobnej i motywów figuratywnych na macewach.
„Niewidzialny”, zbudowany z szklanych segmentów monument bezpośrednio nawiązuje do słów Emanuela Ringelbluma:
„Współpracownicy Oneg Szabat stanowili i stanowią po dziś dzień jednolitą korporację, ożywioną jednym duchem, przepojoną jedną ideą. Oneg Szabat nie jest zrzeszeniem naukowców rywalizujących ze sobą i wzajemnie się zwalczających, lecz jednolitą korporacją, bratnim związkiem, w którym wszyscy nawzajem sobie pomagają i dążą do tego samego celu (…)”.
DARCZYŃCY
Projekt grobu symbolicznego został wsparty przez the U.S. Commission for the Preservation of America’s Heritage Abroad, rodzinę Tramiel i darczyńców Upamiętnienia Archiwum Ringelbluma.