Marian Turski – wieloletni przewodniczący Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny, człowiek wielce zasłużony dla powstania Muzeum Polin i wieloletni członek Zarządu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny, jak napisano w uzasadnieniu – „znany ocalały z Oświęcimia, publicysta, żydowski działacz i humanista”, 28 stycznia 2020 roku otrzymał z rąk Premiera Luksemburga J.E. Xaviera Bettel’a medal Oficera Orderu Zasługi Wielkiego Księstwa Luksemburga.
„Muszę powiedzieć, że mimo wszystko trauma z tamtych strasznych czasów nie przesłania mi tego co robię. I tak jest, dlatego że spotkałem w tych środowiskach, w których jestem ogromną życzliwość, ogromną lojalność ogromną przyjaźń. Najbardziej w środowisku zmieniającym się przez ponad 60 lat pokoleniowo, w środowisku tygodnika Polityka. Ja się tam po prostu dobrze czuję i za to im dziękuję. Drugie to środowisko Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Gdyby nie było przyjaźni, lojalności i wzajemnego poświęcenia, nie byłoby muzeum Polin. Trzecie to środowisko Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego. I wreszcie mam to szczęście, że czasami się trafia przyjaźń dosłownie od pierwszego spotkania. I mam prawo tak powiedzieć, że była między nami, panie Premierze, jakaś dobra chemia od pierwszego spotkania i mam prawo nazwać pana moim przyjacielem. I tym bardziej się cieszę że od Pana ten dowód uznania otrzymałem.”
Premier Xavier Bettel, który przemawiał na początku spotkania, po tych słowach Mariana Turskiego ocierał łzy z oczu. Premier nawiązywał do poniedziałkowego wystąpienia Mariana Turskiego w Auschwitz i mówił w wielkim skupieniu o tym, że słowa o tym, żeby nie wolno być obojętnym, zapadły mu głęboko w sercu. Szczególnie gdy nawiązywał do pomordowanych w Auschwitz i tego, z ilu powodów w tamtych okrutnych czasach w tym Auschwitz sam by się znalazł.
Order został ustanowiony 59 lat temu przez ostatnią władczynię Luksemburga z dynastii Nassau Charlotte i jest nadawany zarówno Luksemburczykom, jak cudzoziemcom za wybitne osiągnięcia zawodowe oraz sukcesy w służbie państwowej. Ma pięć klas – od Wielkiego Krzyża do Krzyża Kawalerskiego oraz związany z nim Krzyż Zasługi.
Marian Turski otrzymuje to odznaczenie jako trzeci obywatel Polski – po Krzysztofie Pendereckim i mec. Edwardzie Wendem.
My – Stowarzyszenie – gratulujemy Panu Marianowi i cieszymy się, że zalicza nas do grona Przyjaciół.