Żydowski Instytut Historyczny powstał tuż po II wojnie światowej i jest najstarszą na świecie instytucją, której misją jest prowadzenie badań nad Zagładą Żydów i historią Żydów polskich. Przez kilkadziesiąt lat działał w ramach Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Naszymi wspólnymi celami było dokumentowanie Zagłady i historii Żydów polskich, budowanie kolekcji, prowadzenie badań naukowych oraz popularyzacja ich wyników. Było to możliwe, gdyż Instytutowi przewodzili zawsze wybitni badacze dziejów Żydów w Polsce. Wśród nich warto wymienić Bernarda Marka, Szymona Datnera czy Maurycego Horna. To dzięki ich pracy powstała kolekcja, z której dziś korzystają naukowcy i pracownicy merytoryczni Instytutu, a także odwiedzający Instytut badacze z całego świata.
W 1994 roku nasze Stowarzyszenie w porozumieniu z właściwymi ministerstwami wyodrębniło Żydowski Instytut Historyczny – Instytut Naukowo Badawczy (później przekształcony w Żydowski Instytut Historyczny im. E. Ringelbluma), który podlegał Ministerstwu Kultury i Sztuki. Instytucja ta kontynuowała prace naukowo-badawcze pod kierownictwem kolejnych wybitnych naukowców – prof. Daniela Grinberga, prof. Feliksa Tycha, dr Eleonory Bergman, prof. Pawła Śpiewaka. Ta kluczowa dla historii Żydów w Polsce działalność mogła być prowadzona, dzięki należącym do naszego Stowarzyszenia zbiorom archiwalnym, bibliotecznym i muzealnym, które są przechowywane w budynku dawnej Głównej Biblioteki Judaistycznej, który również stanowi własność Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Funkcjonowanie Instytutu możliwe jest dzięki partnerstwu publiczno-prywatnemu ze Stowarzyszeniem, co zostało potwierdzone w postanowieniach statutów obu instytucji. Wartym podkreślenia jest również fakt, że Instytut jest cenioną na świecie instytucją, a jego działalność statutowa stanowi istotny element dialogu polsko-żydowskiego i polsko-izraelskiego.
Od czasu, kiedy Instytut został wyodrębniony ze Stowarzyszenia, każdy kolejny dyrektor wybierany był w porozumieniu z nami. Jesteśmy zaskoczeni, że w tym roku nie zostaliśmy zaproszeni do rozmów na ten temat. Nasze Stowarzyszenie jest żywo zainteresowane powierzeniem sterów Instytutu osobie, która spełnia wymagania merytoryczne i formalne stawiane jej zarówno przez Ministerstwo jak i przez właściciela znacznej większości zbiorów, na których pracuje Instytut. Myśląc o kwalifikacjach przyszłego dyrektora uważamy, że osoba ta powinna spełniać następujące warunki:
1) posiadać uznany dorobek naukowy w dziedzinie historii Żydów polskich lub dziedzinach pokrewnych;
2) posiadać wieloletnie doświadczenie pracy w państwowej instytucji kultury lub instytucji naukowej;
3) posiadać rozległe kontakty naukowe na świecie;
4) posiadać nieposzlakowaną opinię oraz poparcie szeroko rozumianego środowiska żydowskiego w Polsce;
5) przedstawić zaakceptowany przez Radę Naukową Instytutu plan merytoryczny.
Naszym pragnieniem jest, aby przyszły dyrektor był gwarantem utrzymania międzynarodowej pozycji Instytutu, który należy do sześciu najważniejszych na świecie instytucji dbających o spuściznę Żydów polskich i świadectwa ich Zagłady oraz respektowania dotychczasowych porozumień i kontynuowania współpracy z naszym Stowarzyszeniem.
Biorąc pod uwagę powyższe kryteria, Zarząd Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce poparł i popiera wniosek Rady Programowej Instytutu w sprawie powołania prof. Anny Landau Czajki na stanowisko dyrektora Żydowskiego Instytutu Historycznego im. E. Ringelbluma.
W imieniu Zarządu
Piotr Wiślicki
Przewodniczący Zarządu
Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce