Powrót

Społeczność żydowska Kurowa

Grant dla Gminy Kurów na realizację projektu: „Upamiętnienie społeczności żydowskiej Kurowa”.

Celem projektu jest:

– oznaczenie zabytku wpisanego do rejestru zabytków województwa lubelskiego w związku z trudnościami w zidentyfikowaniu go w terenie przez mieszkańców i turystów,

– upamiętnienie 2500 Żydów z Kurowa deportowanych w 1942 roku do Niemieckiego Obozu Zagłady w Sobiborze i tam pomordowanych,

– upamiętnienie mieszkańców Gminy Kurów, którzy z narażeniem życia ukrywając Żydów z Kurowa podczas niemieckiej okupacji Polski w latach 1939-1944 uratowali ich przed zagładą.

W 2017 roku przypada 75 rocznica deportacji około 2500 kurowskich żydów do Niemieckiego Obozu Zagłady w Sobiborze. To tragiczne wydarzenie z 1942 roku zamknęło kilkuwiekowy okres wielokulturowości Kurowa. Jak wcześniej wspomniano, Kirkut położony w Kurowie przy
ul. Blich jest jedynym materialnym śladem istnienia w tej miejscowości bardzo niegdyś licznej grupy ludności żydowskiej. Rocznica jest okazją do upamiętnienia Społeczności Żydowskiej, mieszkańców Gminy Kurów, którzy z narażeniem życia ukrywając Żydów z Kurowa podczas niemieckiej okupacji Polski w latach 1939-1944 uratowali ich przed zagładą oraz oznaczenie zabytku wpisanego do rejestru zabytków województwa lubelskiego w związku z trudnościami w zidentyfikowaniu go w terenie przez mieszkańców i turystów.

Cmentarz żydowski z dwóch stron graniczy z działkami gminnymi
– drogami. Upamiętnienie planowane jest na działce nr 947 obręb Kurów ze względów na jej szerokość i możliwości posadowienia. Nie stwierdzono w posiadanej dokumentacji zabytku wątpliwości co do przebiegu granicy z w/w działką.

Projekt upamiętnienia zakłada wzniesienie na działce 947 obręb Kurów przy zachodniej granicy cmentarza żydowskiego trzech fragmentów muru stylizowanego na stary, zabytkowy wykonanego ze starej cegły wskazujących na istnienie w przeszłości pełnego muru – parkanu, ogrodzenia cmentarza o łącznej długości około 7 m. Koncepcja upamiętnienia odnosi się do zapisów o murze, ogrodzeniu cmentarza
w dokumentacji zabytku oraz do dokumentacji filmowej – kadry z filmu amatorskiego z roku 1932 nakręconego przez Jack’a Weisbord’a, z USA, którego teść pochodził z Kurowa.

Na głównym, największym, centralnym fragmencie muru skierowanym w stronę cmentarza ma znajdować się wpuszczona tablica z czarnego marmuru, na której w trzech językach polskim, angielskim i hebrajskim będzie informacja o miejscu  cmentarz żydowski (Tablica nr 2). Poza tablicą na głównym fragmencie muru w niszach na kotwach zostaną umieszczone fragmenty odnalezionych i zdeponowanych macew.

Po obu stronach centralnego fragmentu muru oddzielone niewielkimi szczelinami (pęknięciami) znajdować się będą dwa fragmenty muru, na których umieszczone zostaną czarne granitowe tablice. Po lewej stronie tablica w trzech językach upamiętniająca deportację kurowskich żydów (Tablica nr 1), zaś po prawej tablica w trzech językach upamiętniająca mieszkańców Gminy Kurów, którzy z narażeniem życia ukrywając żydów z Kurowa podczas niemieckiej okupacji Polski w latach 1939-1944 uratowali ich przed zagładą (Tablica nr 4). Z tyłu pomnika, patrząc od drogi, działka nr 947, na prawym fragmencie muru w jego dolnej części umieszczony zostanie napis w trzech językach informujący turystów przybywających od strony ul. Puławskiej o zabytku – cmentarz żydowski (Tablica nr 3) treść bez Gwiazdy Dawida, zaś na lewym fragmencie muru symetrycznie zostanie umieszczona dodatkowa tablica (Tablica nr 5) informująca o finansowaniu upamiętnienia.

 

Usytuowanie upamiętnienia w stosunku do granic działek:

Treści tablic – materiał do pobrania

Tekst i zdjęcia: Gmina Kurów

Wysokość grantu przekazanego przez Stowarzyszenie: 15 000 złotych